سبز مثل زندگى

در همان ايام، غلام‏على به فكر تشكيل زندگى مشترك افتاد و به قولى، هواى خارج شدن از عالم مجردى به سرش افتاد. خانواده‏اش دخترى را براى همسرى او پيشنهاد كردند. او پس از تحقيقاتى مختصر «بله» را به خانواده گفت.
با اين تصميم دريچه‏اى به دنياى سبز زندگى بر روى غلام‏على گشوده شد. او از ابتداى نوجوانى مثل يك چريك مهاجر زندگى كرده بود و حالا اينگونه به نظر مى‏رسيد كه پاى‏بند زندگى و خوشى‏هاى آن بشود اما...
همسرش از نحوه آشنايى اوليه خود با غلام‏على مى‏گويد:
«تقريباً اواخر سال 59 بود كه برنامه آشنايى ما براى ازدواج پيش آمد. در اولين جلسه‏اى كه با هم صحبت كرديم، به من گفت: تو بايد خودت را براى يك زندگى پر دردسر آماده كنى كه جاى مشخصى ندارد. اگر در ايران جنگ تمام شد كشورهاى ديگرى هست. مطمئن باش تا زمانى كه من زنده هستم و در روى زمين جنگ بين حق و باطل وجود دارد، من نمى‏توانم در يك جا زندگى كنم. تو بايد خودت را براى اين زندگى آماده كنى؛ زندگى كه خوشى به صورت متداول در آن نيست بلكه لذت‏هاى ديگرى دارد. مدام در آن سختى است. گشت و گذار و ماديات در آن دخالت ندارد.»
همسرش از تواضع و پرهيز غلام‏على از خودنمايى مى‏گويد:
«او همه كار مى‏كرد، ولى هميشه مى‏گفت من هيچ كارى نمى‏كنم. هيچ كس نمى‏دانست او فرمانده سپاه است هركس از او مى‏پرسيد كجا هستى؟ طورى جواب نمى‏داد كه حتى بفهمند در غرب كشور مى‏جنگد يا جنوب.»
صيغه عقد پيچك توسط حضرت امام خمينى(ره) جارى شد، مادرش از اين واقعه شيرين اينگونه ياد مى‏كند:
«واقعاً عاشق امام بود و علاقه خاصى نسبت به ايشان داشت، وقتى قرار شد مراسم عقدش در محضر امام باشد در پوست خود نمى‏گنجيد، از منزل راه افتاديم طرف جماران. به بيت امام رسيديم، آنجا پاسدارها گفتند: شما براى سه نفر اجازه گرفتيد ولى حالا مى‏بينيم چهار نفر هستيد، يك نفر از شماها نمى‏تواند در مراسم شركت كند. خواستند من را نگه دارند كه غلام‏على ناراحت شد و به آن پاسدارها گفت: من بدون مادرم نمى‏روم. آن‏ها يك كمى بگو مگو كردند و بعد هم، همگى ما رفتيم داخل. آنجا امام صيغه عقد را جارى كردند و ماها همه محو جمال او بوديم. امام به همه شيرينى داد، از جذبه امام، به همسر غلام‏على حالت شوك دست داد، به كمك غلام‏على هر طورى بود خانمش را از پيش امام بيرون آورديم.»
روح بلند و منش بزرگوارانه غلام‏على پيچك باعث جذب بسيارى از نيروهاى لايق و كارآمد به سپاه غرب شد كه با كمك آنان عمليات‏هاى بزرگى چون «كُلينه» و «سيد صادق» و در دنباله آن عمليات «بازى دراز» را انجام داد كه طراحى همه آنها را شخصاً بر عهده داشت. در همان زمان برخلاف روش معمول، از طرف شوراى عالى دفاع، فرماندهى عمليات مشترك و بزرگ «بازى دراز 2« را بر عهده سپاه گذاشتند. پيچك شخصاً در تمامى جلساتى كه با ارتش داشتند شركت مى‏كرد. اظهارنظرهاى غلام‏على در جلسات مشترك، همواره از سوى فرماندهان ارتش مورد قبول و تحسين قرار مى‏گرفت و همين امر باعث همكارى بسيار مؤثر ارتش و سپاه در منطقه تحت امر وى شده بود.
 

بازى دراز به زانو درمى‏آيد

پيچك در اوايل سال 1360 به فكر انجام عملياتى گسترده براى آزادسازى بخش وسيعى از ارتفاعات غرب ميهن اسلامى از اشغال رژيم بعثى عراق افتاد. او به همراه «على‏رضا موحددانش» چندين ماه به شناسايى خطوط دشمن رفت تا اين عمليات را طراحى كند.
طرح كلى عمليات بزرگ بازى دراز را آماده كرد و براى انجام آن، فرماندهى محورها را به محسن وزوايى××× 1 محسن وزوايى از دانشجويان مسلمان پيرو خط امام و معاونت عملياتى لشكر 27 محمد رسول‏الله‏صلى الله عليه وآله وسلم در عمليات الى بيت‏المقدس )61/2/10( به شهادت رسيد. ×××، محسن حاجى‏بابا××× 2 محسن حاجى‏بابا بعد از شهيد پيچك به عنوان فرمانده سپاه غرب منصوب و در تاريخ 22 ارديبهشت 1361 به شهادت رسيد. ××× و على‏رضا موحددانش××× 3 على‏رضا موحددانش روز 13 مرداد 1362 طى عمليات والفجر 2 در ارتفاع 2519 حاج عمران با سمت فرمانده لشكر 10 سيدالشهداعليه السلام به شهادت رسيد. ××× واگذار كرد. همه چيز براى شروع عمليات آماده شده بود، نيروها با اشتياق فراوان منتظر بودند تا به دستور فرماندهان به سمت نيروهاى دشمن هجوم خود را شروع كنند. در همين اثناء زمزمه‏هايى خائنانه گوش‏ها را آزار داد.
يكى از همرزمان پيچك مى‏گويد:
»24 ساعت قبل از عمليات دوم «بازى دراز»، ستاد كرمانشاه با انجام عمليات مخالفت كرد. سرهنگ عطاريان و ابوشريف هر دو خودشان را كشيدند كنار و پيچك اين وسط تنها ماند. اول كمى دو دل بود كه آيا عمليات بكند يا نه. ولى وقتى اشتياق بچه‏ها و زحماتى كه كشيده بودند را ديد، سريع به كرمانشاه زنگ زد و گفت: ما عمليات را انجام مى‏دهيم. حالا شما مى‏خواهيد ما را تدارك بكنيد، مى‏خواهيد نكنيد. هيچ تأثيرى در تصميم‏گيرى ما ندارد. ما نه يك‏بار بلكه سه بار استخاره كرديم و به پيروزى در اين عمليات اطمينان داريم. در هر شرايطى اين عمليات را انجام مى‏دهيم. از آن طرف هم صدام رجز مى‏خواند و مى‏گفت: هركس بازى دراز را از چنگ من درآورد من كليد «بغداد» را به او خواهم داد.»
عمليات دوم بازى دراز به قصد آزاد سازى ارتفاعات 1100-1150 گچى و 1100 صخره‏اى روز چهارشنبه دوم ارديبهشت 1360 شروع شد. حوادث اين حمله بزرگ، بيشتر به افسانه شبيه است تا يك واقعه تاريخى. در اين عمليات نيروهاى پيچك خيلى سريع توانستند به اهداف خود برسند؛ اما دشمن زخم خورده چون موجوديت خودش را در خطر مى‏ديد دست به پاتك‏هايى زد كه هر كدام از آن پاتك‏ها براى نابودى يك نيروى بزرگ نظامى كافى بود، چه رسد به گروه اندكى كه با ابتدايى‏ترين امكانات و تجهيزات، خود را به بالاترين ارتفاع منطقه رسانده بودند. آنها در آنجا با جنگى نابرابر و عاشورايى، چنان عرصه را بر دشمن تنگ كردند كه فرماندهان سپاه دوم ارتش بعث، مجبور شدند نيروهاى تازه نفس ساير سپاه‏هاى ارتش عراق را به منطقه نبرد آورده و در آنجا آنان را وارد عمل نمايند.
يكى از فرماندهان عمليات دوم بازى دراز مى‏گويد:
«در اين عمليات، عراق سى‏ودو پاتك كرد كه بزرگ‏ترين پاتك آن، حضور دو لشگر از سپاه سوم و يك تيپ كامل مكانيزه به فرماندهى مستقيم صدام صورت گرفت. در اين عمليات حدود هزار و دويست تن از نيروهاى عراقى به اسارت درآمدند و تعداد زيادى از آنها نيز كشته شدند، در «چم امام حسن‏عليه السلام» و در ميان كوه و صخره‏ها، پر از اجساد بو گرفته نيروهاى متجاوز بعثى بود. به هر گوشه و كنار كه مى‏رفتيم، دست و پاهاى قطع شده نيروهاى دشمن را مى‏ديديم كه در اطراف پراكنده بودند. در پايان درگيرى‏ها، دشمن سعى كرد از مناطق ديگرى وارد عمل شود. يك بار از سمت «چم امام حسن‏عليه السلام» وارد عمل شد، ولى با هوشيارى بچه‏ها، اين تهاجم نيز در هم شكسته شد. حدود دو ماه، دشمن مواضع مقدم ما را با توپ و خمپاره و عقبه ما را هم با بمب‏ها و راكت‏هاى شليك شده از جت‏ها و هلى‏كوپترهايش زير آتش گرفت. تصور فرماندهان ارتش بعث اين بود كه مى‏توانند ما را مجبور به عقب‏نشينى كنند، ولى اين تصور غلط، هرگز رنگ واقعيت به خودش نگرفت و ما با اقتدار بر آن جا حاكم شديم.»
در اين عمليات كه عمده نيروهاى عمل كننده آن جمعى گردان‏هاى 4 9 و 7 سپاه منطقه 10 تهران بودند، جلوه‏هاى زيادى از امدادهاى غيبى خداوند متجلى شد كه هر يك در حكم نشانه‏اى عينى، حاكى از حضور آقا امام زمان(عج) در پيشاپيش نيروهاى رزمنده بود. پس از خاتمه نبرد، آيت‏الله دكتر بهشتى و آقاى محمدعلى رجايى - نخست‏وزير وقت - به همراه تعدادى از افراد بيت مكرم حضرت امام(ره)، براى ديدار با رزمندگان و مشاهده پيروزى مدافعان سلحشور ميهن اسلامى، وارد منطقه شدند، كه ورودشان با استقبال كم‏نظير رزمندگان همراه بود. در پايان بازديد ميهمانان، آيت‏الله بهشتى ضمن شركت در يك مصاحبه راديو - تلويزيونى، فاتحان مظلوم نبرد بازى‏دراز را، مصاديق عينى عارفان واصل معرفى كرد و گفت:
«... از قول من به عرفا بگوييد، عرفان، خانقاهش بازى‏دراز است.»
از ديگر سو، «بنى‏صدر» در جايگاه فرمانده كل قوايى كه كوچك‏ترين قدمى براى تأمين و تجهيز نيروهاى جبهه غرب برنداشته بود، در صدد ورود به منطقه عملياتى بازى‏دراز برآمد و به همين خاطر، وارد كرمانشاه شد، ليكن با دريافت پيام نيروهاى مستقر در خط كه گفته بودند: به آقاى بنى‏صدر بگوييد ما نمى‏توانيم براى تأمين امنيت ايشان هيچ تضمينى بدهيم، ناچار شد از عزيمت به منطقه صرفنظر كند.
نمايندگان خبرى رسانه‏هاى گروهى از داخل و خارج به منطقه نبرد آمدند تا از فتوحات حيرت‏انگيز پيچك و همرزمان دلاور او، عكس و فيلم و گزارش تهيه كنند. پيچك در اين پيكار خوش درخشيد، ليكن داغ فراقى عظيم را هم متحمل شد. شهادت مظلومانه «على‏اكبر قربان شيرودى» در همين عمليات، بيش از هر كس بر پيچك گران آمد. به محض دريافت خبر شهادت شيرودى، پيچك كارى كرد كه تا به آن روز بى‏سابقه بود. به دستور او بچه‏هاى سپاه جسد خونين شيرودى را به پادگان ابوذر آوردند و تابوت حامل پيكر مطهر اين شهيد والامقام بر روى شانه‏هاى غلام‏على و ديگر همرزمانش در محوطه پادگان ميان فريادهاى حسين، حسين حضار، تشييع شد. به گواهى ياران پيچك، در تمام آن روز، آسمان چشمان آبى غلام‏على، سراسر ابرى بود. او با چهره‏اى غرق در اشك، چنان ضجه مى‏زد و مى‏گريست كه تا به آن لحظه، احدى مشابه آن حالات را در او مشاهده نكرده بود.
 

بوسه امام

براى فاتحان نبرد بازى دراز، چه هديه‏اى از ملاقات و دست بوسى امام عزيز مى‏توانست لذت‏بخش‏تر باشد؟ آنان با اشتياق براى گرفتن هديه خود، رهسپار تهران شدند. جماران در آن آخرين روزهاى ارديبهشت 1360، رنگ و بويى عاشورايى گرفته بود و پرچمداران بازى دراز، آمده بودند تا از انفاس قدسى امام جوانمردان، جانى تازه بگيرند. آنان هنگامى كه با امام رخ در رخ شدند، سر از پا نشناخته، فقط دست‏هاى عقيق آلاى امام را غرق بوسه كردند. و آنها را چون دُرّى گرانبها بر چشمان خود كشيدند و اشك ريختند.
محمد ابراهيم شفيعى از فرماندهان عمليات بازى دراز در خصوص حال و هواى آن ملاقات مى‏گويد:
«... بعد از عمليات دوم بازى دراز توفيقى پيدا كرديم و اواخر ارديبهشت 1360 با جمعى از رزمندگان خدمت حضرت امام رسيديم. در آن جا برادرمان محسن وزوايى راجع به حضور معنوى آقا امام زمان(عج) در جبهه صحبت كرد. حضرت امام(ره) با شنيدن اين صحبت‏ها تبسم خاصى كردند.
در آن ملاقات خصوصى، صحبت‏هاى زيادى راجع به مسايل گوناگون جنگ و فرماندهى بنى‏صدر مطرح شد. بچه‏ها از بنى‏صدر و موضع‏گيرى‏هاى او گلايه كردند. حضرت امام بچه‏ها را مورد دلجويى قرار داد و آنان را بوسيد...»××× 1 كتاب وصال صفحه 74. ×××
بعد از عمليات افتخارآفرين «بازى دراز» تعداد زيادى از نيروهاى قديمى گردان نُه، جبهه غرب را ترك كردند و دور و بر پيچك تقريباً خلوت شد ولى او مصمم و استوار به كار خود ادامه داد. تا اينكه بچه‏هاى گردان هفت وارد منطقه شدند و پدافند آنجا را بر عهده گرفتند.
نيروهاى گردان نُه سپاه تهران پس از مدتى مجدداً به منطقه اعزام شدند و پيچك در تاريخ يازدهم شهريور سال 1360 مقدمات انجام عمليات ديگرى را فراهم نمود كه بعدها به «عمليات سوم بازى دراز» معروف شد. در اين عمليات نيروهاى اسلام توانستند ضربات مهلكى به دشمن وارد آورند.
 

استراتژى جنگ

براى تعيين استراتژى ادامه جنگ بحث‏هاى زيادى در محافل مسؤولين جبهه و پشت جبهه مطرح مى‏شد. يك دسته معتقد بودند كه بايد عمليات بزرگ و سرنوشت‏ساز در جنوب شكل بگيرد، زيرا اين منطقه داراى ذخائر عظيم نفت است و براى دشمن اهميت سياسى و اقتصادى فراوانى دارد.

دسته ديگر معتقد بودند با توجه به شرايط محيطى غرب، كه در آن ارتفاعات بلند و سوق‏الجيشى وجود دارد، ما مى‏توانيم با تداوم عمليات و جنگ چريكى و غير كلاسيك، ضمن تصرف ارتفاعات كليدى ضربات زيادى به عراق وارد كنيم.

در آن زمان، دشمن در غرب زمينگير شده بود ولى هنوز پيشروى در جنوب را ممكن مى‏دانست و در فكر حملات جديد بود. به همين منظور نيروهاى خودى براى جلوگيرى از پيشروى ارتش بعث در جنوب متمركز شدند و سرمايه‏گذارى بيشترى روى جنوب صورت گرفت.

محمدابراهيم شفيعى جانشين غلام‏على پيچك، در جايگاه معاونت عمليات ستاد غرب سپاه در اين خصوص مى‏گويد:

«... نظر من و گروهى ديگر از بچه‏ها تأكيد بيشتر روى مناطق غرب بود. ما معتقد بوديم كه حركت‏هاى سرنوشت‏ساز را از غرب انجام دهيم. پيچك در يكى از دفعاتى كه به حضور حضرت امام رسيد اين نقطه‏نظرات را مطرح كرد و امام از آن استقبال كرده بود. بر اين اساس عمليات يازده شهريور يا همان «بازى دراز - 3« طراحى شد.

نحوه عمليات به اين صورت بود كه در جبهه چپ سرپل ذهاب، سه گردان به فرماندهى جواهرى، كاظمى و «روح اللهى»××× 1 شفيعى مى‏گويد: آقاى روح اللهى اهل نجف‏آباد اصفهان بود. از جبهه سومار به ما پيوست و با توجه به تجربه خوب ايشان در غرب، كمك بسيارى برايمان بود. او در تاريخ 11 شهريور 1360 در عمليات سوم بازى دراز، روى قله 1150 به درجه رفيع شهادت نائل آمد. ×××، تحت امر محسن وزوايى از سه نقطه به ارتفاع 1150 بازى‏دراز حمله كنند. جواهرى از وسط به خط دشمن مى‏زد. گردان كاظمى از جناح چپ و گردان روح‏اللهى از سمت راست بايد به دشمن حمله مى‏بردند. وزوايى تا پاى ارتفاع با آن‏ها حركت مى‏كرد و از آن‏جا به اتفاق جواهرى حركت را ادامه مى‏داد.

شب عمليات، به جعفر جواهرى گفتم: «عمليات بزرگى در پيش داريم. بايد از مسير صخره‏اى و ميدان مين عبور كنى و با دشمن وارد جنگ تن به تن شوى.»

جعفر وقتى صحبت‏هاى مرا شنيد، با تبسم مليحى گفت: «غسل شهادت كردم. هيچ سعادتى برايم بالاتر از اين نيست كه در راه خدا شهيد بشوم.»

براى آخرين بار به او گفتم: «در هر صورت، مواظب خودت باش.»

لبخندى زد و گفت: «ما تا آخر ايستاده‏ايم؛ يا پيروزى يا شهادت!»

و بعد از من جدا شد و به سمت بچه‏ها رفت.

سرى به عباس كاظمى زدم تا آخرين صحبت‏ها را با او بكنم. به او گفتم: «يك مقدار احتياط كن، مواظب خودت باش.»

با چهره‏اى روحانى، گفت: «مگر جان ما چه قدر ارزش دارد، ان شاءالله خداوند شهادت را نصيب من كند، در اين دنيا مگر ما دنبال چه چيزى هستيم؟»

هماهنگى با تهران و فرماندهى سپاه انجام شد و همه‏چيز آماده بود. نيروها با آمادگى كامل، در ساعت تعيين شده، به سمت دشمن حركت كردند. نيمه شب به محل موردنظر رسيديم. مشكل خاصى وجود نداشت و همه براى عمليات آماده بودند.

در ساعت دو بامداد يازدهم شهريور 1360 عمليات شروع شد و نيروها از محورهاى مختلف وارد عمل شدند. در محورهايى، كه مسؤوليت آن به عهده من بود، خط مقدم دشمن به راحتى شكسته شد و پيشروى ادامه پيدا كرد. جعفر جواهرى پس از تصرف خط دفاعى اوليه دشمن و عبور از آن، وقتى به تجمع نيروهاى دشمن نزديك مى‏شد، از نزديك مورد اصابت رگبار گلوله قرار گرفت و كمر او از وسط دو نيم شد. كاظمى، پس از عبور از ميدان وسيع مين و سيم‏هاى خاردار، سنگرهاى اوليه دشمن را فتح كرد و هنگام عبور از اين سنگرها، وقتى به سمت قله 1100 صخره‏اى بازى‏دراز مى‏رفت، مورد اصابت تير قرار گرفت و در لبه پرتگاه به شهادت رسيد. روح‏اللهى هم پس از كشتن نفرات دشمن در سنگرهاى اوليه، در بين ميادين مين، براثر انفجار نارنجك دشمن به شهادت رسيد. به اين ترتيب، فرماندهان گردان عمل‏كننده بر روى ارتفاع 1150 بازى‏دراز شهيد شدند.

بالاخره قله 1150 به تصرف ما درآمد. بعد از تصرف قله، به همراه نيروها حركت كردم و به محض رسيدن به پاى ارتفاع متوجه شدم كه تنها معبر عبور ما به سمت قله، با چندين مسلسل به طور يكنواخت زير آتش قرار گرفته است. هركدام از بچه‏ها كه از اين معبر عبور مى‏كرد، مورد هدف قرار مى‏گرفت و مجروح مى‏شد. در لحظه عبور از معبر، وقتى با سرعت از آن مى‏گذشتم، دو تير به پايم خورد. با پاهاى تيرخورده، خودم را روى ارتفاع كشاندم و شروع به براندازى منطقه كردم. سمت شمال، جناح ميانى تاراستِ قله پاكسازى شده بود ولى در جناح چپ هنوز نيروهاى دشمن مقاومت مى‏كردند. وزوايى با تعدادى نيرو به سمت آن‏ها حركت كرد و بعد از يكى دو ساعت درگيرى آن‏جا را به تصرف درآوردند.

بعد از تصرف كامل قله 1150، پيشروى به سمت ارتفاع 1100 صخره‏اى بازى‏دراز مطرح شد. در برنامه‏ريزى اوليه قرار شده بود محسن حاجى‏بابا آن را به تصرف درآورد كه در عمل موفق نشد و نيروها به خاطر مشكلاتى كه در سر راه با آن مواجه بودند، زمين‏گير شدند.

نزديك ظهر، تيمسار قاسم‏على ظهيرنژاد فرمانده وقت نيروى زمينى و تيمسار ولى فلاحى، رئيس وقت ستاد مشترك ارتش، وارد منطقه شدند و از ديدگاه فرماندهى منطقه، از طريق بيسيم، پيام تشكرآميزى به ما ابلاغ كردند. در همان موقع پيچك خود را به روى ارتفاع رساند و تدارك حمله بر روى قله 1100 صخره‏اى را از سمت ما برنامه‏ريزى كرد.

ابتدا قرار بود من به همراه تعدادى از نيروها وارد عمل شوم، ولى به خاطر زخمى شدن و نداشتن تحرك لازم، مسؤوليت كار به محسن وزوايى واگذار شد. وقتى نيروها آماده حركت شدند، يكى از بچه‏ها آمد و گفت: «نيروهاى دشمن از جناح چپ حمله كرده‏اند و در حال پيشروى هستند.»

وزوايى به سرعت نيروها را به آن جناح برد و مشغول دفع پاتك شد.

مجدداً نيرويى تدارك ديده شد تا به فرماندهى «امير چيذرى» به ارتفاع 1100 حمله كنند. موقع حركت، يك گردان از نيروهاى عراق از محور وسط قله 1150 پاتك كردند. اين نيرو هم براى دفع پاتك وارد عمل شد و توان خود را صرف مقابله با دشمن كرد.

بعد از وخيم شدن اوضاع، با نيروهاى ارتش تماس گرفتم و از آن‏ها خواستم هوانيروز را وارد عمل كنند. با توجه به نامناسب بودن موقعيت هلى‏كوپترها، چند تا از سنگرهاى اجتماعى نزديك ما مورد اصابت قرار گرفت. بعد از چند عمليات پروازى، هوانيروز اعلام كرد: «مكان مناسبى براى پناه‏گيرى هلى‏كوپترها و شليك موشك وجود ندارد.»

بعد از آن، گروه‏هاى موشك‏انداز تيپ 58 تكاور ذوالفقار ارتش، كه از قبل پيش‏بينى شده بود، وارد ميدان شدند. به خاطر تدابير ضدآتشبار دشمن، اين نيروها نيز موفقيت چندانى نداشتند. دشمن ادوات زرهى خود را به گونه‏اى آرايش داده بود كه در برد موشك‏هاى ضد تانك قرار نگيرند. چون گروه‏هاى موشك‏انداز تجربه كافى نداشتند، فقط توانستند چند تا از تانك‏ها را مورد هدف قرار دهند و آن‏ها را منهدم كنند.

عصر همان روز، محسن وزوايى در يكى از پاتك‏هاى سنگين ارتش بعث از سمت غرب ارتفاع، براثر اصابت تير مستقيم تانك، به شدّت زخمى شد. دست او از چند ناحيه مجروح شد و فكش شكست و بدن او در چند قسمت صدمه ديد.

وقتى خبر را به من دادند، براى ديدن وزوايى حركت كردم. در بين راه، ناگهان خود را در ميان ميدان مين ديدم.

با احتياط كامل و با قدم‏هاى شمرده شده، از ميدان مين خارج شدم. چند قدمى كه رفتم، متوجه شدم كه با برانكارد، وزوايى را به طرف همان ميدان مين مى‏برند. حدود سى متر با آن‏ها فاصله داشتم. فرياد زدم: «همان جا بايستيد، جلو نياييد.»

خودم را به بالاى سر محسن رساندم. نيمه بى‏هوش بود و چون فكش شكسته بود، نمى‏توانست صحبت كند. روى او را بوسيدم و كمى با او صحبت كردم. با چشم اشاره كرد و با دست سالمش روى تكه كاغذى اين جمله را نوشت: «ظاهراً توفيق شهادت حاصل شد. من اين بچه‏ها را به شما مى‏سپارم؛ خداحافظ.»

چون حالش خوب نبود، به پشت جبهه منتقل شد. پس از شهادت كاظمى، جواهرى، روح‏اللهى و جراحات وزوايى و زمينگير شدن من، كار ادامه نبرد بسيار دشوارتر شده بود. شب با پادگان ابوذر تماس گرفتم و صحبت مفصلى با پيچك كردم. در پايان به او گفتم: «يا هر چه سريع‏تر براى ما نيروى كمكى بفرست يا ما قله را قبل از طلوع آفتاب تخليه مى‏كنيم.»

يك گردان از نيروهاى تازه‏نفس ارتش، با روحيه‏اى نسبتاً خوب، به كمك آمدند. در حال آماده‏سازى آن‏ها براى ادامه عمليات بوديم كه ناگهان دشمن پاتك سنگينى را شروع كرد. توان رزمى اين گردان هم براى دفع پاتك تحليل رفت و وضعيت منطقه نبرد با قبل تغيير چندانى نكرد.

پس از دفع پاتك، اوضاع آرام‏تر شد. برادر خاكبازان، مسؤول مخابرات و بيسيم‏چى خودم را براى كسب خبر از ارتفاع سمت راست(غرب) فرستادم. خاكبازان بعد از بررسى اوضاع برگشت و گفت: «تانك‏هاى دشمن سنگرهاى ما را با تير مستقيم مى‏زنند و بخش اعظم نيروها در آن جا شهيد و مجروح شده‏اند. در ضمن، نيروهاى كماندويى دشمن از آن مسير در حال پيشروى هستند.»

با چند نفر از بچه‏ها، با مسلسل‏هاى به غنيمت گرفته شده، مسير آن‏ها را زير آتش سنگين قرار داديم. حدود صد نفر از كماندوها كشته شدند و بقيه عقب‏نشينى كردند.

براى جلوگيرى از حمله احتمالى دشمن، تعدادى نيرو را در قسمت انتهايى قله مستقر كردم تا از آن جهت دور نخوريم.

در محورهاى مختلف عمليات، وضعيت گوناگونى پيش آمده بود. در محور ميانى جبهه سرپل ذهاب، معروف به جبهه «قراويز» كه برادر «محمود شهبازى» به همراه نيروهاى سپاه همدان عمل كرده بودند، توانستند به پنجاه درصد از اهداف خود دست يابند. در محور راست جبهه سرپل ذهاب، يعنى پشت ارتفاعات شاه‏نشين هم، نيروها توانسته بودند بخشى از آن مناطق را تصرف كنند. در منطقه گيلان‏غرب و ارتفاعات سرتنان بخشى از اهداف به تصرف درآمد، ولى مجدداً توسط دشمن پس گرفته شد. نيرويى كه قرار بود ارتفاع چم امام حسن‏عليه السلام را از دست دشمن خارج كند، بدون به دست آوردن دستاوردى، مجبور به عقب‏نشينى شد.

يكى دو روز بعد از عمليات، به يكباره همه‏چيز تغيير كرد. دشمن با توجه به تجربه‏اى كه از عمليات قبل پيدا كرده بود، نيروى عظيمى را وارد منطقه كرد و با پاتك‏هاى سنگين در محورهاى عمليات، تمام توان خود را صرف كرد تا مناطق از دست داده را مجدداً به دست آورد.

دشمن در بعضى از محورها توانست بخش زيادى از مناطق را به دست آورد. جناح ما وضع بهترى نسبت به ديگر محورها داشت و ارتفاع همچنان در اختيار ما بود. بيشترين مشكل ما عدم تصرف جناح چپ و راست بود كه باعث مى‏شد دشمن از پشت، روى ما ديد داشته باشد و با تنظيم آتش، تلفات و خسارت به ما وارد مى‏كرد. البته اين وضع براى دشمن هم وجود داشت، زيرا از بالاى ارتفاع 1150 به راحتى روى آن‏ها ديد داشتيم و به آن‏ها خسارت وارد مى‏كرديم. حفظ و نگهدارى آن‏جا مقاومت جانانه‏اى را مى‏طلبيد تا يكى از دو طرف از ميدان خارج شود.

دشمن هر دو ساعت يك‏بار پاتك مى‏زد و هر بار نيروهاى تازه‏نفس وارد منطقه مى‏كرد. بچه‏ها سرسختانه مقاومت مى‏كردند و با شجاعت جلوى پاتك‏ها را مى‏گرفتند. لحظه به لحظه وضعيت سخت‏تر مى‏شد. نيروهاى پشتيبانى به محض ورود به منطقه با پاتك‏هاى ارتش بعث روبه‏رو مى‏شدند و توان آن‏ها گرفته مى‏شد.

نرسيدن آب و موادغذايى باعث شده بود كه لب بچه‏ها از بى‏آبى ترك بخورد. لحظه به لحظه، عطش و گرسنگى بيشتر مى‏شد. در آن شرايط، حاج آقا «برادران» - مسؤول پشتيبانى - چند گالن آب به بالاى ارتفاع رساند و با پنبه لب‏هاى خشك بچه‏ها را خيس مى‏كرد. آب را به هر كسى تعارف مى‏كردم، حاضر نبود تا ديگرى از آن استفاده نكرده، از آن بخورد. با همان حال سعى مى‏كردم حركت دشمن را زير نظر داشته باشم و نگذارم كنترل اوضاع از دستم خارج شود.

با فرا رسيدن شب، ارتش بعث پاتك سنگينى كرد و تعداد ديگرى از بچه‏ها شهيد و مجروح شدند.

تمام قدرت و توان ما بر روى معبرى متمركز شده بود كه اگر به دست دشمن مى‏افتاد، منطقه وسيعى را از دست مى‏داديم. دشمن به خوبى روى اين معبر ديد داشت و با ثبتى‏هاى دقيقى كه از آن محدوده گرفته بود، يكسره آن جا را زير آتش داشت. اين مسأله باعث شده بود كه هر روز تعدادى از بچه‏ها شهيد و مجروح شوند. براى حفظ اين معبر، هر روز تعدادى از نيروهاى داوطلب شهادت خود را معرفى مى‏كردند و با شهادت آنان تعدادى ديگر جايگزين مى‏شدند.

بمباران منطقه توسط هواپيماها و هلى‏كوپترهاى توپدار دشمن بدون وقفه ادامه داشت و هيچ جا پيدا نمى‏شد كه از تير و تركش در امان باشد.

طى روزها و شب‏ها تلاش مى‏كردم تا نيرويى را براى ادامه عمليات آماده كنم. سرفرماندهى ارتش بعث، وقتى مقاومت ما را روى ارتفاع ديد، از لشكر 3 زرهى سپاه سوم خود كه مأموريت استمرار اشغال خرمشهر و محاصره آبادان را برعهده داشت، خواست تا خود را به غرب بكشاند. سرعت عمل دشمن در شرايط اضطرارى باعث تعجب ما شده بود. بخشى از اين لشكر زرهى، با تمام قدرت به ما حمله كرد ولى در اثر مقاومت مردانه بچه‏ها، دچار شكست شد و عقب‏نشينى كرد.

هشت روز از استقامت بچه‏ها براى حفظ معبر گذشته بود. در اين مدت، تعداد زيادى از بچه‏ها شهيد و مجروح شده بودند. طى اين روزها، مرتب مى‏آمدم و نيروهاى زبده و آموزش ديده گردان را به طور داوطلب براى حفاظت معبر، در مسير گذرگاه قرار مى‏دادم.

در نوزدهم شهريور 1360، مقارن با روز هشتم عمليات، ديگر آن توان روحى را نداشتم تا مجدداً به پيش بچه‏هاى گردان نُه بروم. در حالتى كه بغض گلويم را گرفته بود، در پشت تخته سنگ بزرگى نشستم و رو به آسمان شروع به زمزمه و درخواست كمك از خدا كردم. در حالى كه زير لب نجوا مى‏كردم، گفتم: خدايا، خودت مى‏دانى كه بچه‏ها به عشق زيارت تو، به عشق احياء اسلام، به عشق برافراشتن پرچم دين و به عشق ديدار امام زمان‏عليه السلام اين طور از خود گذشته‏اند، خدايا خودت كمك كن.

زمزمه‏هايم ادامه داشت. «كلامى»××× 1 از فرماندهان گردان 9 سپاه بود كه بر روى ارتفاع 1150 به شهادت رسيد. ××× كه صحبت‏هاى مرا شنيده بود، پيش آمد و گفت: برادر شفيعى، چه اتفاقى افتاده؟ چرا اين قدر ناراحت هستى؟ موضوع چيه؟

گفتم: اتفاق خاصى نيفتاده. نشسته بودم تا نفسى تازه كنم و كمى فكر كنم.

قانع نشد و دوباره گفت: نه برادر. از چهره‏ات تشخيص مى‏دهم كه شما به دنبال چيز ديگرى هستى.

پرسيدم: به نظر تو دنبال چه چيزى هستم.

او كه با اوضاع آن جا آشنا بود، گفت: من مى‏دانم شما به دنبال نيروى داوطلب شهادت مى‏گرديد.

پرسيدم: شما از كجا مى‏دانيد؟

در همين لحظه، بغض گلويم تركيد و با همان حالت گفتم: ديگر شرم دارم از اين كه پيش بچه‏ها بروم و از آن‏ها درخواست كمك كنم.

دو دستى به پشتم زد و گفت: برادر من، شما فكر مى‏كنى بچه‏هايى كه به جبهه آمده‏اند، به اميد زنده ماندن آمده‏اند؟ تمام اين بچه‏ها عاشق شهادت هستند، شما نگران هيچ‏چيز نباش.

به اصرار او عازم غارى شديم كه بچه‏ها در آن در حال استراحت بودند. با ورود به غار تمامى نگاه‏ها متوجه ما شد. كلامى گفت: بچه‏ها، مى‏دانيد آقاى شفيعى به چه منظورى به اين جا آمده؟

همه با هم گفتند: دنبال نيروى داوطلب شهادت، آمده!

با شنيدن اين جمله، آرامش بيشترى پيدا كردم و گفتم: همه مى‏دانيد كه ما با چه وضعيتى روبه رو هستيم. اعتقاد من اين است كه ما مى‏توانيم اين ارتفاع را حفظ كنيم و با اين عمل، كارى بزرگ را انجام داده‏ايم. كسى داوطلب است؟

وصف آن لحظات و حالات غيرممكن است. اخلاص و ايمان بچه‏ها انسان را مات و مبهوت مى‏كرد. همه به خوبى مى‏دانستند كه داوطلب شدن با شهادت يكى است. درك و معرفت بالاى بچه‏ها به حدى بود كه براى داوطلب شدن اختلاف به وجود آمد.

بچه‏هايى كه در آن غار بودند، حدود دويست نفر مى‏شدند همه آن‏ها اعلام كردند كه براى دفاع از معبر آماده‏اند. كار به جايى كشيد كه براى انتخاب افراد قرعه‏كشى كرديم و نُه نفر انتخاب شدند. بقيه از اين كه انتخاب نشده‏اند، ناراحت بودند. با آن‏هايى كه انتخاب شدند از غار خارج شدم و آن‏ها را در معبر مستقر كردم.

دشمن به خوبى آگاه بود كه در صورت حفظ ارتفاعات از سوى ما، بايد تا پشت قصر شيرين عقب‏نشينى كند. در جايى كه دشمن همه جا صحبت از فتوحات و پيروزى‏هاى خود مى‏كرد، اين مسأله براى آن‏ها بزرگترين سرافكندگى محسوب مى‏شد.

مجموع پاتك‏هاى دشمن تا آن موقع بيشتر از بيست و هشت تا شده بود. گردان‏هاى سپاهى از شهرهاى مختلف: تهران، اصفهان، مشهد و بندر انزلى به جمع ما پيوسته بودند ولى در اثر پاتك‏هاى مكرر دشمن نيروهاى‏شان شهيد و مجروح شده و به عقب برگشته بودند.

نُه شب از شروع عمليات گذشته بود و در اين مدت مجروحين زيادى داشتيم كه در سنگرها جا مانده بودند و به هيچ طريقى امكان تخليه آن‏ها به پشت جبهه وجود نداشت. به خاطر كمبود امكانات بهداشتى، مشكلات زيادى براى بچه‏ها درست شده بود. پاى زخمى من، بعد از نُه روز، همان طور در معرض باد و گرد و خاك بود و خون به آرامى از زخم‏ها بيرون مى‏زد. حتى تكه‏اى باند وجود نداشت تا پاهايم را با آن ببندم.

با فشار بيش از حد دشمن و بالا گرفتن شمار مجروحين و شهدا، كم‏كم اين فكر به ذهن بچه‏ها خطور كرد كه در صورت امكان ارتفاع را رها كنيم و به عقب برويم. تعدادى از بچه‏ها به سراغ برادر غفارى××× 1 سردار شهيد حجت‏الاسلام محمدعلى قره گوزلو معروف به حاج آقا غفارى، ديده‏بان زبده جبهه غرب در همين نبرد به شهادت رسيد. ××× رفته و از او خواسته بودند راجع به عقب‏نشينى با من صحبت كند. آن شب، بعد از اين كه تعدادى از نيروهاى تازه نفس را در جاى خودشان مستقر كردم، فرصتى پيش آمد تا به سنگر بروم و ساعتى استراحت كنم.

هنگامى كه وارد سنگر شدم، برادر غفارى راجع به جنگ‏هاى صدر اسلام و عقب‏نشينى سپاه اسلام پس از شكست در جبهه موته صحبت كرد. از مجموع صحبت‏هايش فهميدم كه مى‏خواهد مطلبى را به طور غيرمستقيم به من بفهماند.

حدسم درست از آب درآمد. او قصد داشت زمينه را براى بحث عقب‏نشينى آماده كند و در صورت رضايت من، مشكل ديگرى وجود نداشت. بحث داغى در گرفت و صحبت‏هاى زيادى رد و بدل شد. مخالفت شديد من به دو علت بود: نكته اول انگيزه الهى بچه‏ها بود كه به خواست خود و بدون هيچ‏گونه زور و اجبارى به جبهه آمده بودند و نكته دوم وجود سنگرهاى طبيعى محكم بر روى ارتفاع بود كه ما را قادر مى‏ساخت در مقابل پيشروى دشمن مقاومت كنيم.

غفارى تصور مى‏كرد پافشارى من صرفاً نشأت گرفته از يك تعصب بى‏پايه و بدون منطق است. او فكر مى‏كرد مقاومت به خاطر اين صورت مى‏گيرد كه اگر ما آن‏جا را ترك كنيم، بعدها خواهند گفت كه اين‏ها نتوانستند ارتفاعات را حفظ كنند. براى اين كه خيال او را مطمئن كنم، گفتم: بيا از نزديك سنگرها و نقاط مستحكم را به شما نشان بدهم.»

با هم بيرون رفتيم و از نزديك نقاط محكم و پناهگاه‏هاى مطمئن را كه مى‏توانست تعداد زيادى نيرو را در خود جا دهد، به او نشان دادم. موقع گشت و گذار، گفتم: به عنوان يك فرد روحانى و مورد اطمينان بچه‏ها، از شما مى‏خواهم با نفوذى كه در دل نيروها داريد همه آن‏ها را جهت مقاومت و پايدارى بيشتر آماده كنيد.

او با صحبت‏هاى من متقاعد شد و گريه زيادى كرد و از اين كه براى اولين بار چنين تصميمى گرفته است، بسيار ناراحت بود.

بعد از اين صحبت، پيش بچه‏ها رفت و همه را دعوت به مقاومت كرد و عقب‏نشينى را كار بى‏فايده‏اى خواند. و بعد طبق عادت هميشگى‏اش مشغول خواندن نماز شب شد. من هم چون خسته بودم، در گوشه‏اى به استراحت پرداختم.

نيم ساعت گذشته بود كه «امير چيذرى» فرمانده يكى از گردان‏هاى عمل‏كننده، مرا از خواب بيدار كرد و گفت: برادر شفيعى بلندشو، دشمن حمله بزرگى كرده.»

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: